ویرانگری پروتئینی
در سال ۱۹۰۶ وقتی آلویزآلتس هایمر در اتاق تشریح باتعجب به رشته های کلاف شده داخل نورونها و ماده ناشناخته ی انباشته شده بین نورونها ی مغز جسد بیمارش نگاه میکرد، هرگز فکر نمیکرد این اتفاقات سالها پیش از این آغازشده باشند؛ و این مواد عجیب که باعث مرگ بیمار شده اند همان ”پروتئین های تاو” و“آمیلوئیدهای بتا” باشند که طی یک سفر طولانی خود را از اعماق مغز به هیپو کامپ رسانده اند و موجب تخریب نورونها و از دست رفتن حافظه بیمار شده اند. به افتخار تلاشهای او در کشف و ثبت این بیماری، نام بیماری را آلزهایمر(آلزایمر) نهادند.
آلزایمر چیست ؟
آلزایمر که از بیماریهای شناخته شده دو قرن اخیر است عبارت از تجمع سمی بتا آمیلوئیدها درخارج نورونها و جدا شدن رشته های پروتئینی تاو در داخل نورونهاست. عدم تعادل بین تولید و پاکسازی آمیلوئید بتا باعث تجمع آنها و تولید پلاکهای سمی میگردد. این پلاکها به نورونها می چسبند و عملکرد آنها را مختل میکنند. از طرفی پروتئین های تاو نیز که در ساختار اسکلتی نورونها شرکت دارند به دلایل نامعلومی جدا شده و داخل نورون انباشته میشوند. این اتفاقات موجب تخریب نورونها میشود و ارتباط بین بخشهای مختلف مغز را مختل میکند.
اولین علائم آلزایمر
شروع تخریب در هیپوکامپ باعث نقص در حافظه کوتاه مدت می شود و بیمار اتفاقات اخیر را به یاد نمی آورد. گاهی سوالات تکراری را که قبلا جواب داده شده بارها می پرسد. همچنین گفتار بیمار به دلیل به یاد نیاوردن کلمات مناسب دچار مشکل می شود.
تشخیص های افتراقی
بیماریهای عصبی دیگری نیز وجود دارند که رنگ و بویی از آلزایمر دارند ولی باعث زوال عقل نمی شوند. فراموشی و گیجی ناشی از کمبودهای ویتامینی بخصوص ویتامین ب ۱۲ و یا اختلالات تیروئیدی که با درمان علت برطرف می شوند. در بیماری افسردگی حاد نیز بیمار درجاتی از افت تمرکز راتجربه می کند که با بهبود حالت افسردگی تمرکز نیز بازمی گردد. ادم (تجمع آب در مغز) یا تومورهای مغزی هم علائمی شبیه آلزایمر ایجاد می کنند.
راههای پیشگیری از آلزایمر
سبک زندگی را تغییر دهیم.
۱- لذت یک خواب شبانه را با هیچ چیز عوض نکنید. شش ساعت خواب عمیق باعث پاکسازی مغز از مواد سمی میشود.
۲- تولیدات سمی پروتئین بتا را میتوان با چهار یا پنج بار ورزش مناسب سن در هفته تا حدود زیادی پاک کرد.
۳- مثلث شگفت انگیز آهنگ خوب، کتاب خوب، دوست خوب را فراموش نکنید. نظریه های پزشکی نشان داده شصت
درصد از افرادی که از آلزایمر رنج می برند در زندگی خود اهل آهنگ گوش دادن و کتاب خواندن نبوده اند. همچنین
آدمهای کم حرف و خلوت گزینی بوده اند. اگر این مثلث را تا سنین پیری جدی بگیرید شانس ابتلا به دمانس را تا ده
درصد کاهش خواهید داد.
۴- کنترل تلویزیون را رها کنید و قلم بردارید. درباره احساسات و باورهای خود بنویسید و آنها را تجزیه و تحلیل کنید.
۵- دوستان جدید پیدا کنید و در فعالیتهای جمعی شرکت کنید.
۶- سحر خیز باشید. کسانی که صبح ها زودتر رختخواب را ترک میکنند کمتر دچار آلزایمر می شوند.
۷- تا میتوانید تفریح کنید. در تحقیقات انجام شده روی گروهی از سالمندان هشتاد تا صد سال که کوچکترین علائمی از
آلزایمر نداشتند، دانشمندان دریافتند بزرگترین وجه مشترک در زندگی آنان روحیه شاد و مثبت نگری به وقایع زندگی بوده
است.
۸- عزیزانتان را در آغوش بگیرید. این کار باعث کاهش استرس و ثبات عاطفی بیشتر می شود.
۹- به فکر دندانهایتان باشید. در کهنسالی برای خوب جویدن غذا و دریافت مواد مغذی غذاها به آنها بیشتر احتیاج دارید.
۱۰- ظروف آلومینیومی و فویلها را به دلیل ایجاد کم خونی که باعث اختلال در اکسیژن رسانی به مغز می شوند کنار
بگذارید.
مغز را به چالش دعوت کنید
۱- نوشتن چند خط با دست غیر غالب، بستن ساعت به دست راست، مسواک زدن و شانه کردن موها با دست مخالف
همگی راه های مناسبی برای به هم ریختن یکنواختی ذهن است.
۲- مهارت های فکری و بدنی که در دوران نوجوانی آموخته اید را به روز رسانی کنید. مثلا نجاری با ابزار جدید را
بیاموزید.
۳- پاتوق قرارهای دوستانه و کاری خود را عوض کنید و لباسهایی با رنگهای جدید را امتحان کنید.
۴- از جدول ابتکاری محققین ژاپنی معروف به جدول رنگ و متن برای تقویت حافظه کوتاه مدت کمک بگیرید.
۵- قبل از به خواب رفتن از عدد صفر تا صد را وارونه بشمارید.
۶- در محلی ایمن عقب عقب راه بروید و صفحه ای از کتاب را از آخر به اول بخوانید
.
توصیه های تغذیه ای
۱- از آنجا که قند وشکر متهمان ردیف اول در تحلیل مغز هستند، سعی کنید آنها را از رژیم غذایی خود حذف کنید.
۲- روی ترشیجات خط قرمز بکشید. زیرا باعث کند ذهنی و زمینه سازی برای آلزایمر می شوند.
۳- میوه و سبزیجات قرمز وبنفش رنگ را جایگزین محصولات کارخانه ای بخصوص کیک ها و بیسکوئیت ها کنید.
۳- رژیم مدیترانه ای که سرشار از ویتامینهای ای، دی و امگا ۳ هستند را هفته ای یکبار دربرنامه غذایی خود بگنجانید.
کلام آخر
تا امروز درمان قطعی دارویی و یا جراحی برای بیماری آلزایمر شناخته نشده است. تنها در صورتیکه تصاویر ام آر آی
شواهدی از کوچک شدن ابعاد مغز را نشان دهند اقدامات درمانی جهت جلوگیری از پیشرفت بیماری و حفظ بخش سالم
مغز صورت می گیرد. برای بررسی بیماری آلزایمر از دیدگاه طب سنتی می توانید این مطلب را هم مطالعه نمایید.
